14
XIZMAT KO’RSATISH VA VAZIFALARI
Mahsulotlarni sovutish va muzlatish
bo’linmalarida saqlash
Mahsulotlarni mazkur qurilmada saqlashda
quyida sanab o’tilgan tavsiyalarga rioya qiling.
l
Mahsulotlarni tovoqlarda, konteynerlarda yoki
ozuqaviy, sellofan plyonkalarga qadoqlab
saqlang. Mahsulotlarni tokchalardi bir xil
taqsimlang.
l
Shunga e’tibor qaratish lozimki, mahsulotlar orqa
devorga tegmasin, chunki bu mahsulotlarning
nam va qirov bilan qoplanishiga olib kelishi
mumkin.
l
Sovutgichda qaynoq narsali idishlarni qo’yish
maqsadga muvofiq emas.
l
Begona hidlarni osongina o’ziga tortuvchi
mahsulotlarni, moy, sut, tvorog kabi, shuningdek,
kuchli hid tarqatadiganlarni, baliq, dudlangan
taomlar, pishloqlar kabi – tokchalarda, plyonkaga
qadoqlab yoki yopiq konteynerlarda joylashtirish
maqsadga muvofiqdir.
l
Tarkibida ko’p miqdorda suv saqlovchi
sabzavotlarning saqlanishi sabzavotlar uchun
konteynerning ustida bug’ hosil bo’lishiga
olib keladi; bu sovutish bo’linmasining to’g’ri
ishlashiga xalaqit bermaydi.
l
Sabzavotlarni sovutish bo’linmasiga qo’yishdan
oldin, ularni yaxshilab quritish lozim.
l
Ko’p miqdordagi namlik sabzavotlarni yaxshi
saqlanish muddatini kamaytiradi, ayniqsa
barglilarining.
l
Sabzavotlarni yuvmasdan saqlash lozim. Yuvish
tabiiy himoya qatlamini yo’qotadi, shuning uchun
ularni bevosita iste’moldan oldin yuvish kerak.
l
Mahsulotlarni 1, 2, 3 * savatlarga tabiiy to’ldirish
darajasigacha joylashtirish tavsiya etiladi (11a/
11b-rasmlari).**
1. Qadoqlangan mahsulotlar
2. Bug’latish tokchasi / tokcha
3. To’ldirishning tabiiy chegarasi
4. (*/***)
l
Mahsulotlarni muzlatish bo’linmasi
bug’latgichining tokcha-panjarasiga joylashtirish
mumkin.*
l
Tokchalarga mahsulotlarni shunday joylashtirish
mumkinki, ular tikcha chetidan 20-30 mmga
chiqib tursin.**
l
Muzlatish bo’linmasining ichki bo’shlig’ini
samarali tarzda ishlatish uchun pastgi
tarnovchani olish va mahsulotlarni bo’linmaning
ostiga joylashtirish mumkin.*
Mahsulotlarni muzlatish**
l
Qaruyb barcha oziq-ovqat mahsulotlarini
muzlatish mumkin, toza-toza iste’mol qilinishi
lozim bo’lgan ko’katlardan tashqari, masalan
yashil salatni.
l
Muzlatish uchun faqatgina oliy sifatli mahsulotlar
to’g’ri keladi, bo’laklarga bo’lingan, bir martalik
iste’molga mo’ljallangan.
l
Mahsulotlarni hidi bo’lmagan, havoning, namning
va yog’larning kirishiga chidamli materiallarga
qadoqlash lozim. Eng yaxshi materiallar bo’lib
paketlar, polietilen va alyuminiy qog’ozdan
qilingan listlar hisoblanadi.
l
Qadoq germetik va muzlatilgan mahsulotlarni
to’liq yopadigan bo’lishi lozim. Shisha qadoqdan
foydalanish tavsiya qilinmaydi.
l
Yangi va iliq oziq-ovqat mahsulotlari (atrof-muhir
haroratida) allaqachon muzlatilgan mahsulotlar
bilan to’qnashmasligi lozim.
l
Muzlatish bo’linmasiga bir martada bir sutka
davomida qurilmaning texnik xususiyatlari
jadvalida ko’rsatilganidan ko’proq yangi
mahsulotlarni joylashtirish tavsiya qilinmaydi.
l
Muzlatilgan mahsulotlarning yaxshi sifatini
saqlash uchun muzlatgichning o’rta tokchasida
joylashgan muzlatilgan mahsulotrlarni shunday
qayta joylashtirish tavsiya qilinadiki, ular hali
muzlatilmaganlari bilan to’qnash kelmasin.
l
Biz muzlatilgan bo’laklarni muzlatish
bo’linmasining bir tomoniga, muzlatish uchun
yangi bo’laklarni qarama-qarshi tomoniga, ularni
mumkin qadar yon tonom bo’linmaning orqa
devoriga mumkin qadar yaqinlashtirgan holda
joylashtirishni tavsiya qilamiz.
l
Mahsulotlarni muzlatish uchun quyidagicha
belgilangan bo’shliqdan foydalaning (*/***).
l
Shuni esda saqlash lozimki, muzlatgichning
haroratiga, shuningdek, atrof-muhitning
harorati, oziq-ovqat mahsulotlari bilan
to’ldirilish darajasi, eshikni ochish
takrorlanishi, termostatning sozlanishi ta’sir
qiladi.
l
Agar muzlatish bo’linmasining yopilishidan
so’ng eshiklar tezda ochilmasa, biz 1-2 daqiqa
davomida u yerda hosil bo’lgan vakuumetrik
bosim yo’qolguniga qadar kutishni tavsiya
qilamiz.
Muzlatilgan mahsulotlarning saqlanish muddati
ularning muzlatilishdan oldingi yangi paytidagi
sifati va saqlash harorati bilan bog’liq.
Quyidagi haroratning saqlanishi holatida: -18°C
yoki pastroq bo’lsa, quyidagi saqlash sharoitlari
tavsiya qilinadi:
Mahsulotlar
Oylar
Mol go’shti
6-8
Buzoq go’shti
3-6
Ichak-chovoq
1-2
Cho’chqa go’shti
3-6
Qush go’shti
6-8
Tuxum
3-6
Baliq
3-6
Sabzavotlar
10-12
Mevalar
10-12
*
Qurilmaning pastgi qismidagi muzlatish
bo’linmasiga ega qurilmalar uchun
** Muzlatish bo’linmali qurilmalarga kiradi (* / ***)
*** Muzlatish bo’linmali qurilmalarga kirmaydi,
markalangan (*/***)
Tez sovutish bo’linmasi muzlatilgan mahsulotlarni
saqlashga mo’ljallanmagan. Bu bo’linmada muz
bo’laklarinig tayyorlash va saqlash mumkin. ***
UZ
